चासोक तङ्नाम प्रकृतिपूजक याक्थुङ लिम्बु समुदायको अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण मौलिक पर्वको रूपमा मनाइन्छ । लिम्बु भाषामा चासोक तङ्नामलाई नेपाली भाषामा न्वागी अर्थात उधौली पुजा पनि भनिन्छ । शब्दिक अर्थमा `चा´ भनेको अन्न, `शोक´ भनेको चढाउनु र `तङ्नाम´ भनेको पर्व भन्ने अर्थ लाग्छ । त्यसैले नयाँ बाली भित्राउने क्रममा `माङ´ अर्थात...
लिम्बू जातिहरुको जीवन जिउने पद्धतिहरुको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण जीवन दर्शन चोत्लुङ हो । चोत्लुङको बारे मुन्धुमी व्याख्या मुन्धुम विदहरुले गरिरहनु भएको छ । यसको खोज अनुसन्धान र व्याख्या विश्लेषण जारी छ । तर चोत्लुङलाई साधारणतया हामी जस्ता साधारण मान्छेले बुझ्ने भनेको लिम्बू जातिहरुले गर्ने हरेक कार्य, कार्य शैली, पद्धति, ...
मैले सुरुमानै भनेको छु, म यो विषयको विज्ञ होइन। र यो पनि भनेको छु, के विषयविज्ञ हौँ भन्नेहरू त्रिवि, काठमाडौं विश्वविद्यालयका, पूर्वाञ्चल, पश्चिमाञ्चल, सुप, पोखरा, महेन्द्र संस्कृत, १३वटा विश्वविद्यालयका ईतिहास, संस्कृति, पुरातत्वविभाग, मानवशास्त्र, समाजशास्त्र, अध्ययन विभागमा याकथुङ, चामलिङ, खालिङ, थुलुङ, याक्खा, लाप्...
कर्मचारीतन्त्र, सेना, पुलिस, संचार, न्यायालय, मन्त्रीपरिषद, राजनीतिक दल आदि राज्य (State) हुन्, राष्ट्र (Nation) होइनन् (Cambridge dictionary, Encyclopaedia Britannica) । वर्तमान मानव सभ्यतामा कुनै पनि राज्य स्थापना गर्न र राज्य संचालन गर्न यी राज्य संयन्त्रहरुको जरुरत पर्दछ । संसारमा आज बिध्यमान करिव दुई सय जति राज्य...
'गाउँ आएको बाटाे' फिल्ममा साँच्चै नै बाटाेकै कुरा छ । सग्लाे पहाडमा जब ओैजार पुग्छ या बडेमानका डाेजर, भ्याकुरे(एस्काभेटर) कुद्छ । तेर्साे र सर्पिला घुम्तीका रेखाहरू देखा पर्छन् । अलिकपछि बस, गाडी र अन्य सवारी साधन पुग्छ । बाटाे भाैतिक पूर्वाधारहरूमध्ये सबैभन्दा आधारभूत कुरा हाे । तर, गाउँ सँस्कृति, मूल्यमान्यता र प्...
प्रदेश एकमा याक्थुङ(लिम्बु) भाषालाई सरकारी कामकाजको भाषाका रूपमा कार्यान्वयन गराउन बिहीबार मन्त्रीसहित प्रदेशमा प्रतिनिधित्व गर्ने सबै दलका संसदीय नेताहरूसँग भेटेर कुरा राख्ने काम भयो । प्रदेश सरकारकाे आर्थिक वर्ष २०८१/०८२ काे नीति तथा कार्यक्रम सार्वजनिक हुँदा त्यसको बुँदा नम्बर ९८ मा 'मैथिली र लिम्बु भाषाहरूलाई प्रद...
अमित याक्थुङबा 'मिहाङ' स्थानीय पाठ्यक्रम राख्ने क्रममा धरान उपमहानगरपालिका सरकारले कक्षा-६ अन्तर्गत 'हाम्रो धरान' पुस्तकमा विजयपुरगढी र दरबार परिसरबारे भ्रामक जानकारी दिएको छ । लिम्बुवान र विजयपुरकाे सेनकालीन इतिहासबारे पुस्तकका सम्पादक, लेखकहरू र पाठ्यक्रम स्वीकृत गर्ने निकाय अनभिज्ञ भएको देखियो । विजयपुरका संस्था...
दिदीले मनसरा हेर्ने मन गर्नुभयो । तेरो भेना जांदैन, म एक्लो छु भन्नुभयो । म पनि दोस्रो पटक हेर्ने सुरमा थिएँ । दिदी भाइको सल्लाह मिल्यो । मनसरा हाम्रो समयको एउटा उत्कृष्ट फिल्म हो । कवि उपेन्द्र सुब्बाले निर्देशन र लेखन गरेको मनसराले सुब्बालाई निर्देशकमा स्थापित गरेको छ । यस अगाडिको जारी उनको डेब्यु निर्देशन थियो । ...
विषय प्रवेश : नेपालमा केही वर्ष यता चलिरहेको पहिचान र अस्तित्वको मुद्धामा लिम्बु/याक्थुङ युवाहरूको ध्यान केन्द्रीकृत गरि छलफल बहस गर्नु अत्यन्तै राम्रो पक्ष हो । विशेष गरेर संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र मुलुकको रूपमा स्थापित भइसकेपछि २०७२ सालमा जारी भएको संविधानले आदिवासी जनजातिहरूको पक्षमा व्यवस्था गरिएको संवैधानिक ह...
सेन्छेनहाङ हरि हुक्पा चङबाङ, पिता मोहनसिं हुक्पा चङबाङ र माता तुम्बाहाङफे बिष्णुमाया हुक्पा चङबाङको कोखबाट वि.सं. २००७ साल साउन २७ गतेका दिन साविक जलजले-३ निगाले तेह्रथुम लिम्बुवानमा जन्मनु भएको हो । वहाँ एक श्रीमती योङहाङ चन्द्रमाया हुक्पा चङबाङ, तीन छोरा फुङओत्, सेन्त्ओत र लाओत्, बुहारी अनिता, रेश्मा र निमा, माङमा र ...
